ISSN 2617-8001 (Print), ISSN 2664-5297 (Online)
PİRƏKƏŞKÜL PALÇIQ VULKAN ƏTRAFI BİTKİ ÖRTÜYÜNÜN ÖYRƏNİLMƏSİ
Şəbnəm Q. İsayeva

Azərbaycanın palçıq vulkanlarının bitki örtüyü hələ də öyrənilməyib. Bu məqalədə hərtərəfli floristik və geobotaniki araşdırmaların nəticələrini təqdim edirik. Qobustan botaniki və coğrafi ərazisində yerləşən Pirəkəşkül palçıq vulkanının bitki növlərinin tərkibi müəyyənləşdirilərək təhlil edilmişdir. Vulkanın bitki örtüyü 16 cins və 7 fəsiləyə aid 18 növdən ibarət olan floristik müxtəliflik ilə xarakterizə olunur. Geobotaniki profilləmə üsulu ilə Pirəkəşkül palçıq vulkanına bitişik ərazidə bitki birliklərinin və qruplarının yayılma qanunauyğunluqları aşkar edilmişdir. Fitosenozda olan növlərin sayı və onların ümumi proyektiv örtüyü periferiyadan orta hissəyə qədər artır, mərkəzdə bir növə qədər kəskin şəkildə azalır. Temperatur qradiyenti, küləyin istiqaməti, substratın rütubət rejimi və üfüqün cəhətləri ilə əlaqəli bitki örtüyünün aydın mozaikası müşahidə olunur. Palçıq vulkanının bitki örtüyü spesifikdir, lakin ərazinin bitki örtüyündən kəskin fərqlənmir.

Açar sözlər: fitososioloji profilləşdirmə, bitki icmaları, Qobustan, növ tərkibi, efemerlər, püskürmə mərkəzi
Ədəbiyyat

ABCDE