ISSN 2617-8001 (Print), ISSN 2664-5297 (Online)
Yeməli yabanı yarpaqlı tərəvəz olan Lactuca serriola-nın ilkin qida profili
Anqadi H. Rəcəsab, Naga M. Sudhip, Kandikere R. Sridhar

Lactuca serriola, Hindistanın cənubundakı kənd əhalisi və qəbilələri tərəfindən istehlak edilən etnik cəhətdən yeməli yabanı yarpaqlı tərəvəzdir. Təzə və ya bişmiş yarpaqlar qida xüsusiyyətlərinə görə xüsusilə laktasiya dövründə olan qadınlar üçün məşhur pəhriz kimi istifadə edilir. Bu tədqiqatda L. serriola-nın təzə və bişmiş yarpaqlarının proksimal xüsusiyyətlərini və mineral tərkibini qiymətləndirilir. Nəticələr göstərir ki, zülallar təzə çəkinin təxminən 25.2-25.7%-ni təşkil edir. Karbohidratlar 20-20.8%, xam lif isə 9.6% olub. Karbohidratlar təzə nümunələrdə bişmiş nümunələrlə müqayisədə daha yüksək olmuşdur (p<0.01). Qiymətləndirilən yeddi mineral görə aparılıb və onların hamısı gözlənildiyi kimi təzə nümunələrdə bişmiş nümunələrdən daha yüksək olub (p<0.05). Hər iki nümunədə ən yüksək dəmirin (11-18 mq/q), sonra isə manqanın miqdarı (2.4-3.6 mq/q) olub. Minerallar arasında yalnız manqan və dəmir uşaqlar və böyüklər üçün NRC-NAS tələblərinə cavab verir, təzə nümunələrdəki maqnezium isə yalnız körpələrin tələbatını ödəyir. Təzə və bişmiş yarpaqlar qida faydaları, xüsusilə protein, lif, karbohidratlar, manqan, dəmir və maqnezium ehtiyaclarını ödəyir.

Açar sözlər: ot, minerallar, proksimal dəyər, ənənəvi bilik, qəbilə qidası, alaq otu
Ədəbiyyat

ABCDE